Top 10 leestips van 2024 – voor primair en voortgezet onderwijs

Door onze kennis niet alleen ín scholen, maar ook onder een veel breder publiek te delen, willen we een brug bouwen tussen onderzoek en praktijk. Daarom delen we graag de 10 best gelezen artikelen uit 2024 met je. Artikelen waarin we stuk voor stuk wetenschappelijke kennis combineren met praktijkervaringen. We hopen dat deze artikelen, praktische tips en verhalen je zullen inspireren.

Top 10 leestips van 2024 – voor bestuurders en directies

Door onze kennis niet alleen ín scholen, maar ook onder een veel breder publiek te delen, willen we een brug bouwen tussen onderzoek en praktijk. Daarom delen we graag de 10 best gelezen artikelen uit 2024 met je. Artikelen waarin we stuk voor stuk wetenschappelijke kennis combineren met praktijkervaringen. We hopen dat deze artikelen, praktische tips en verhalen je zullen inspireren.

GRRIM (Gradual Release of Responsibility Instruction Model)

Er is sprake van leren wanneer bij leerlingen nieuwe kennis en vaardigheden worden verankerd in het langetermijngeheugen. De leraar is verantwoordelijk voor dat laten plaatsvinden van het leren. Het GRRIM model is hiervoor een bewezen effectieve aanpak. Wat houdt het GRRIM model in? En uit welke fasen is dit model opgebouwd? Lonneke Steens, expert op het gebied van didactisch handelen, vertelt erover in deze kennisclip.

Evidence-informed veranderen: hoe doe je dat?

Hoe zorg je ervoor dat complexe veranderingen in het onderwijs slagen? Prof. dr. Kristin Vanlommel, sinds kort professional leader bij Expertis Onderwijsadviseurs, doet hier onderzoek naar. Volgens haar begint duurzaam, evidence-informed veranderen met een sterke visie op goed onderwijs. Ook is het cruciaal om aandacht te hebben voor de cultuur in de school en “het innovatief vermogen” van schoolleiders en leraren.

‘De geheimen van juf Caroline’

Hét rekencongres van 2024’

De Datateam®methode in Kampen

Wat is goed gedrag?

In deze kennisclip vertelt onderwijsadviseur Wouter Siebers over goed gedrag. Wat verstaan we onder goed gedrag? En hoe bereiken we dat goede gedrag? En hoe handelen als leerlingen zich niet goed gedragen? Bekijk de kennisclip!

Evidence informed werken

In het onderwijs bestaat steeds meer de behoefte om gebruik te maken van wetenschappelijke inzichten en praktijkonderzoek om het onderwijs te verbeteren. Een mooie ontwikkeling die het onderwijs veel kan brengen. Maar hoe kun je dit als schoolleiding stimuleren? En hoe kun je dit als onderwijsteam meer toepassen? In deze kennisclip legt onderwijsadviseur Michel Freriks uit wat evidence informed werken is, wat het voor de school kan brengen én wat ervoor nodig is.

Carol Ann Tomlinson deelt haar kennis over differentiatie

Deze week deelde Carol Ann Tomlinson haar visie en onderbouwing op het gebied van differentiatie met het team van Expertis Onderwijsadviseurs. Carol Ann Tomlinson is een internationaal vooraanstaande naam op het gebied van differentiatie. Ze is schrijfster van onder andere het boek ‘How to differentiate instruction in Academically Diverse Classrooms’. 

‘Regie in de school’ op Da Vinci College ISK brengt duidelijkheid

Het Da Vinci College ISK in Leiden biedt onderwijs aan leerlingen van 12-18 jaar die pas kort in Nederland zijn. Zij hebben behoefte aan duidelijke regels en routines, zo merkte het team. Met behulp van het programma ‘Regie in de school’ lukte het om een stevig pedagogisch klimaat te creëren. “Hierdoor kwam er meer rust. Dit komt de effectieve lestijd ten goede.”

Observeren

Misschien herken je het als de rapporten er weer bijna aankomen: je bent druk met het observeren en noteren van alle ontwikkellijnen van leerlingen. In deze kennisclip vertellen we over het belang en de kenmerken van observeren van het jonge kind, waar je op let tijdens het observeren en hoe je je observaties zo effectief mogelijk kunt vastleggen en gebruiken.

8 bouwstenen voor een goede les

Wat maakt dat jouw leerlingen écht leren? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er acht cruciale bouwstenen zijn voor het effect van je les. Daarom maakten we deze handige poster, gratis te downloaden!
Ontdek de bouwstenen en ga met jouw collega’s in gesprek over de stellingen en vragen bij de bouwstenen. Download de poster (A3-formaat) en hang hem op bij jou op school!

Conferentie Jonge Kind 2024: rekenonderwijs centraal

Op 25 september 2024 organiseerde Expertis Onderwijsadviseurs de landelijke conferentie over het onderwijs aan het jonge kind. Dit jaar met thema: ‘Ruimte voor rekenen’. Ruim 120 professionals kwamen in Apeldoorn bijeen om samen meer te leren over rekenonderwijs aan het jonge kind. Bekijk hier de samenvattende infographic!

Scholengroep GelderVeste investeert in effectief rekenonderwijs

Binnen Scholengroep GelderVeste, een stichting voor basisonderwijs in de Achterhoek, wordt al ruim een jaar lang – onder begeleiding van Expertis Onderwijsadviseurs – intensief gewerkt aan de verbetering van het rekenonderwijs. Scholen ontwikkelden rekenverbeterplannen, leraren kregen lesbezoeken en rekencoördinatoren en EDI-coaches zijn opgeleid.

Hoe zet je lesmethodes effectief in? Praktische handreikingen voor leraren

Lesmethodes krijgen regelmatig negatieve media-aandacht. Volgens critici nemen methodes een te grote ruimte in binnen ons onderwijs. Leraren worden soms ‘methodeslaaf’ genoemd, wat impliceert dat ze methodes van A tot Z volgen en zelf geen keuzes maken in hun lesaanbod. Maar welke keuzes zijn er dan precies te maken en waar baseer je die op? In dit artikel geeft onderwijsadviseur Florianne Bonhof leraren praktische handreikingen om effectief gebruik te maken van lesmethodes.

Dr. Marian Hickendorff (Universiteit Leiden), professional leader van Expertis

In de media wordt het rekenonderwijs vaak negatief belicht. Té negatief, vindt dr. Marian Hickendorff, onderzoeker aan de Universiteit Leiden en als ‘professional leader’ verbonden aan Expertis Onderwijsadviseurs. Dat neemt niet weg dat ze ruimte voor verbetering ziet: meer leerlingen moeten het streefniveau 1S halen en sterke rekenaars kunnen nog sterker worden. Hoe? “Alle reviewstudies wijzen uit: de leraar maakt het verschil.” Lees hier het interview.

Aan de slag met gedrag? Dé tip voor je startvergadering

Zo kraken jouw leerlingen de code

Opbrengstbewust werken in groep 1 en 2

“De aandacht voor het thema ‘professionele schoolcultuur’ blijft groeien”

Lindsy Böcker volgt de Opleiding EDI-coach: ‘Ik leer veel nieuwe dingen’

Het team van CBS De Haven in Doetinchem werkt al enkele jaren met het lesmodel Expliciete Directe Instructie (EDI). Om de implementatie van EDI te versterken en de aanpak te borgen, volgt teamleider Lindsy Böcker-van Aken de opleiding tot EDI-coach van Expertis Onderwijsadviseurs.

Koninklijke onderscheiding voor Dr. Kees Vernooy

Dr. Kees Vernooy is op 26 april 2024 door Iris Meerts, burgemeester Wijk bij Duurstede, benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Dr. Vernooy heeft een uitmuntende bijdrage geleverd op het gebied van effectief leesonderwijs in Nederland én Vlaanderen. Ook op inmiddels 79-jarige leeftijd zet hij hier zich nog dagelijks voor in. Dr. Vernooy is als professional leader nauw betrokken bij Expertis Onderwijsadviseurs.

Top 5 leestips: Dr. Kees Vernooy

Pedro De Bruyckere wordt critical friend van Expertis

Vier handvatten voor beter leesonderwijs

Het laatste PISA-onderzoek bracht veel commotie te weeg. Nu het stof is neergedaald, nemen we de tijd voor een evenwichtige reflectie. Wat zeggen de PISA-resultaten exact over de leesvaardigheid van leerlingen? En, nog belangrijker: aan welke knoppen kunnen schoolteams, leraren, directeuren en ondersteuners draaien om het begrijpend leesonderwijs te verbeteren? We geven vier concrete en onderbouwde handvatten voor de praktijk.

Expertis-directeur Gert Gelderblom in podcast over identiteit en leiderschap

“Er is heel veel bekend over goed onderwijs en hoe je dit kunt bereiken. Alleen die kennis bereikt niet altijd de scholen. Expertis wil daarom een brugfunctie vervullen tussen de wetenschap en de onderwijspraktijk”, vertelt Gert Gelderbom, directielid van Expertis Onderwijsadviseurs, in een aflevering van de podcastserie ‘Identiteit en leiderschap’.

Werk aan een krachtige pedagogische schoolcultuur

Hoe zorg je voor een duurzame inbedding van EDI in de school?

Hoe ziet goed leesonderwijs in een digitale wereld eruit?

Onderwijskwaliteit: de bestuurder maakt het verschil

Graag nodigen wij u uit voor onze jaarlijkse inspiratiebijeenkomst voor bestuurders, georganiseerd door de themagroep Bestuurlijk handelen en leiderschap van Expertis Onderwijsadviseurs. Dit jaar is het centrale thema: ‘Onderwijskwaliteit: de bestuurder maakt het verschil.’

“De nieuwe inzichten en vaardigheden pas ik dagelijks toe”

“We zien allemaal dat EDI werkt”

De Nieuwe Baarnsche School voerde in de afgelopen twee jaar, met hulp van Expertis Onderwijsadviseurs, in alle groepen het EDI-lesmodel in. Met zichtbaar effect: leerlingen pikken de leerstof beter op en zijn meer betrokken dan voorheen. Binnen het team is er veel draagvlak voor EDI en dat draagt eraan bij dat de aanpak niet verwatert, maar duurzaam wordt.

Inkijkje in de praktijk: Close Reading in het voortgezet onderwijs

Lieke Geurts, docente Engels op Metameer Jenaplan (voortgezet onderwijs) in Boxmeer, werkt sinds dit schooljaar met de aanpak van Close Reading. Ze geeft een inkijkje in de praktijk. Wat zagen zij gebeuren op het gebied van leesvaardigheid? Hoe pakken zij de professionalisering in de aanpak van Close Reading aan? Manon Biemans, taal- leesspecialist bij Expertis, ging met Lieke in gesprek.

Thematiseren met jonge kinderen

In veel onderbouwgroepen wordt gewerkt rondom een thema. Een thema zorgt ervoor dat doelen, inhouden en activiteiten een samenhangend geheel worden waardoor er meer geïntegreerd geleerd kan worden. Maar welke thema’s kies je nu? En hoe zorg je ervoor dat alle leerlingen betrokken zijn en dat het thema leeft in jouw groep? En wat is het verschil tussen thematisch werken en thematiseren met jonge kinderen? Lees in de leestips van deze maand over thematiseren met jonge kinderen en het belang van kennisrijke thema’s. 

Hoe kinderen teksten beter kunnen begrijpen, onthouden en samenvatten

Maandag 5 juni 2023 is Suzanne Bogaerds-Hazenberg gepromoveerd aan de Universiteit Utrecht. Haar onderzoek richtte zich op expliciet tekststructuuronderwijs in de bovenbouw van de basisschool. Kan meer kennis over tekststructuren kinderen uit groep 6, 7 en 8 helpen bij begrijpend lezen?

Aan de hand van 20 uitspraken méér zicht op uw schoolcultuur

Een professionele cultuur leidt tot professionele ontwikkeling. En juist deze ontwikkeling blijkt belangrijk te zijn voor de onderwijskwaliteit. Hoe is het gesteld met de mate van professionaliteit in uw onderwijsorganisatie? De quickscan ‘Professionele Schoolcultuur’ helpt bij het beantwoorden van deze vragen.

Van de juiste vragen naar de juiste inzichten bij leraar én leerling

‘De meest invloedrijke factor voor het leren is dat wat de leerling al weet. Sluit je lesgeven hierop aan.’ (Asubel, 1968 p.vi). Het is een cruciale uitspraak voor de aanpak van iedere leraar, legt Michel Freriks uit. Een gesprek over de principes van formatief handelen en hoe je als leraar de juiste vragen stelt. Vragen waar je leerlingen écht beter van worden!

PIRLS… Schouders eronder!

De resultaten van het PIRLS–onderzoek 2021 zijn bekend. Zoals verschillende onderzoeken de afgelopen jaren laten zien, is er werk aan de winkel op het gebied van leesonderwijs. Wat kunnen we leren van het PIRLS–onderzoek 2021? Onderwijsadviseurs en taal-/leesexperts Kyra Laarveld en Liz Bunte nemen je mee in de belangrijkste resultaten van het onderzoek en maken een vertaalslag naar wat dit concreet voor de onderwijspraktijk betekent.

Mondelinge taalontwikkeling bij jonge kinderen

Onderzoek laat zien dat de vroege taalontwikkeling veel invloed heeft op de leesontwikkeling, spelling en begrijpend lezen. Mondelinge taalproblemen zorgen ervoor dat kinderen vijf keer zo groot risico lopen om leesproblemen te krijgen (Van der Leij & Zijlstra, 2017). Ook worden kleuters vaak afgewezen of genegeerd door klasgenoten als een goede mondelinge taalvaardigheid ontbreekt (Van der Wilt, 2018). Het is daarom van belang dat pedagogisch medewerkers en leerkrachten in de onderbouw er alles aan doen om deze achterstanden te beperken en de mondelinge taalontwikkeling te stimuleren.

De weg naar dieper tekstbegrip

‘Hoe ondersteun ik mijn leerlingen bij het ontwikkelen van goed tekstbegrip? Hoe houd ik mijn leerlingen daarbij betrokken én gemotiveerd?’ De aanpak Close Reading biedt docenten van alle vakgebieden handvatten om leerlingen te leren hoe zij kunnen omgaan met complexe teksten en verschillende tekstsoorten. Download hier de gratis minigids, en leer hoe je Close Reading kunt inzetten in jouw lessen!

EDI-expert Marcel Schmeier lanceert nieuwe titel: ‘EDI in het voortgezet onderwijs’

Na het enorme succes van Expliciete Directe Instructie (EDI) in het primair onderwijs, is het boek en het bijbehorende trainingsaanbod nu ook beschikbaar voor docenten in het voortgezet onderwijs. Marcel Schmeier, auteur bij Uitgeverij Pica en EDI-expert: “Met de lesfasen en technieken van het EDI-lesmodel beschik je over de ingrediënten van een goede les. Jij bent de chefkok die hiervan een lekkere en leerzame les maakt.”

27 september 2023 – ‘Wat speelt er? Een ononderbroken ontwikkeling’

Op 27 september 2023 organiseert Expertis Onderwijsadviseurs hét event voor onderwijs aan het Jonge Kind van 2023. Een live conferentie met het thema ‘Wat speelt er?’ Een ononderbroken ontwikkeling.

Aanmelden is helaas niet meer mogelijk.

Conferentie ‘Wat speelt er? Een ononderbroken ontwikkeling’
Datum: 27 september 2023
Locatie: Apeldoorn

Formatief handelen in het voortgezet onderwijs: meer grip op leren

De wetenschap leert ons dat formatief handelen, mits dit juist wordt ingezet, bijdraagt aan een beter onderwijsleerproces. Maar hoe wordt formatief handelen nu toegepast in het voortgezet onderwijs? En waar te beginnen als je formatief handelen schoolbreed op de kaart wilt zetten? Christel Wolterinck deed er onderzoek naar aan de Universiteit Twente. Met haar vijftien jaar ervaring in het voortgezet onderwijs slaat ze direct de brug naar de dagelijkse onderwijspraktijk.

‘Regie in de school’ op basisschool De Gondelier

De Amersfoortse basisschool De Gondelier startte vorig jaar met het programma ‘Regie in de school’. Hiermee ontwikkelt het team een sterk pedagogisch klimaat, met onder andere duidelijke regels en routines. “We kunnen weer helemaal focussen op waarvoor we hier zijn: de ontwikkeling van leerlingen.”

En zo kun jij als schoolleider of bestuurder hen helpen

Sommige startende leraren zeggen het onderwijs al binnen een jaar vaarwel. Wat maakt dat ze afhaken? Onderwijsadviseurs Simone Kessels en Julia Vrolijk signaleren vier uitdagingen voor beginnende leraren in het primair onderwijs. Ze geven daarnaast concrete handreikingen voor wat jij als schoolleider of schoolbestuurder kunt doen om starters te behouden voor het onderwijs.

Differentiëren moeilijk? 3 eenvoudige tips

De ene leerling doorloopt de lesstof fluitend, de andere worstelt zich er maar moeizaam doorheen. Hoe ga je goed om met deze (en andere) verschillen in de klas? In dit blog geeft Sherrill Woldberg, onderwijsadviseur bij Expertis, drie praktische tips om te differentiëren. De tips zijn gemakkelijk toe te passen én van grote betekenis voor jouw leerlingen.

Betere leerprestaties en succeservaringen bij alle leerlingen

‘Hoe betrek en activeer ik mijn leerlingen? Hoe krijg ik structuur in mijn lessen? Met welke technieken kan ik de kwaliteit van mijn lessen verhogen? En hoe zorg ik ervoor dat alle leerlingen succeservaringen behalen én betere leerprestaties hebben?’ Het zijn slechts enkele voorbeelden van thema’s die docenten op scholen in het voortgezet onderwijs bezighouden. Het antwoord op deze vragen is veelal te vinden in de instructiekwaliteiten van de docent. Daarom helpen wij je op weg met een volgende stap in het geven van instructie, namelijk Expliciete Directe Instructie (EDI). De praktische tips uit deze minigids helpen je op weg om een goede les vorm te geven.

Waarom onderwijskundig leiderschap broodnodig is

Volgens Michel Freriks, onderwijsadviseur bij Expertis, zou elke leidinggevende in het onderwijs moeten weten wat wetenschappelijk onderzoek zegt over effectief lesgeven en leren. Met behulp van die kennis kun je aan onderwijsinhoudelijke knoppen draaien en het onderwijs verbeteren. “Geen tijd? Dat is geen excuus. Onderwijskundig leiderschap is misschien wel het belangrijkste wat er is.”

“Durf duidelijk te zijn over welk gedrag in de school wel en niet acceptabel is”

Hoe buig je een ongezonde schoolcultuur om naar een positieve, constructieve? Henk Galenkamp en Jeannette Schut houden zich al jaren succesvol bezig met deze vraag. Binnenkort start bij Expertis Onderwijsadviseurs de Masterclass Professionele Schoolcultuur, die zij ontwikkelden. “Cultuur is gedrag; dat kun je zien en horen, en er dus ook op sturen.” Een gesprek met twee bevlogen onderwijsprofessionals.

Zo ziet technisch leesonderwijs in groep 3 eruit

Goed technisch leesonderwijs in groep 3 is cruciaal; je legt daarmee een stevig fundament voor de verdere schoolloopbaan van kinderen. Slagen groep 3-leerkrachten erin om leerlingen technisch leesvaardig te maken? Wat is daar precies voor nodig? Mylou Joores en Kyra Schiffers deden er bacheloronderzoek naar. Dat levert stof tot nadenken én praktische adviezen op.

Goed nieuws! Voor- en vroegschoolse educatie helpt, mits de kwaliteit goed is.

Achterstanden van leerlingen in het basisonderwijs kunnen door goede voor- en vroegschoolse educatie worden teruggedrongen, dat blijkt uit onderzoek van het Kohnstamm Instituut. De kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie speelt hierin een belangrijke rol. Meer weten over wat werkt bij VVE? Lees dan snel verder. Inclusief tip voor een podcast over onderwijskansen voor het jonge kind.

Verbeteren leesvaardigheid vraagt om inspanningen op school en thuis 

De leesvaardigheid van leerlingen in het (speciaal) basisonderwijs is gedaald ten opzichte van 10 jaar geleden, in het speciaal basisonderwijs (sbo) nog iets sterker dan in het basisonderwijs (bo). Dat blijkt uit de nationale peiling Leesvaardigheid einde (s)bo 2020-2021. Het vraagt om een brede aanpak, waarbij scholen onder meer samenwerken met ouders, bibliotheken, gemeenten en consultatiebureaus. ‘Pas als iedereen kan lezen, is er iets gewonnen.’

Voor bestuurders & directies

Onderwijsverbetering op wetenschappelijke basis; dat is waar wij voor staan. Onze adviseurs slaan de brug tussen wetenschappelijke inzichten en de dagelijkse onderwijspraktijk. Daarom delen we de 10 best gelezen artikelen voor bestuurders en directies uit 2022 met je. We hopen dat deze artikelen, praktische tips en verhalen je zullen inspireren.

voor het voortgezet onderwijs

Onderwijsverbetering op wetenschappelijke basis; dat is waar wij voor staan. Onze adviseurs slaan de brug tussen wetenschappelijke inzichten en de dagelijkse onderwijspraktijk. Daarom delen we de 10 best gelezen artikelen voor het voortgezet onderwijs uit 2022 met je. We hopen dat deze artikelen, praktische tips en verhalen je zullen inspireren.

voor het primair onderwijs

Onderwijsverbetering op wetenschappelijke basis; dat is waar wij voor staan. Onze adviseurs slaan de brug tussen wetenschappelijke inzichten en de dagelijkse onderwijspraktijk. Daarom delen we de 10 best gelezen artikelen voor het primair onderwijs uit 2022 met je. We hopen dat deze artikelen, praktische tips en verhalen je zullen inspireren.

Voorlezen telt! Kleuters leren beter rekenen met prentenboeken

Onderzoek toont aan dat het voorlezen van prentenboeken niet alleen de taalontwikkeling, maar ook de wiskundige ontwikkeling van jonge kinderen bevordert. Wat maakt het voorlezen dan zo effectief? Dat lees je hieronder!

Van papieren tijger naar doorleefd en gedragen

Het is nu hét moment om het nieuwe schoolplan voor 2023-2027 te ontwikkelen. “Het ontwikkelen van een schoolplan van achter het bureau, is echter verleden tijd”, aldus onderwijsadviseur Brigitta Mathijssen. Een compact, effectief bruikbaar plan gemaakt én gedragen door het team zorgt ervoor dat een schoolplan daadwerkelijk bijdraagt aan beter onderwijs. Hoe zorg je voor een gezamenlijk, compact en concreet schoolplan op één A3?

Van routine naar impact

Voor veel basisscholen is de M-toets een rituele gewoonte. Hoe kun je dit halfjaarlijkse moment aangrijpen om er als school beter van te worden? Hannelore Bruggeman van Scholengroep Veluwezoom heeft er een aanstekelijke vorm voor gevonden.

Hoe volg je de ontwikkeling van jonge kinderen?

Vanaf augustus 2022 zijn de kleutertoetsen komen te vervallen. Hoe houd je als leerkracht zonder toetsen toch zicht op de ontwikkeling van jonge kinderen? Wij selecteerden een aantal interessante artikelen en publicaties die hier handvaten voor bieden, onder meer van Dr. Cathy van Tuijl. Zij is als professional leader op het gebied van het Jonge Kind betrokken bij Expertis Onderwijsadviseurs. Bekijk hier onze leestips van de maand voor november 2022!

Een professionele schoolcultuur: een belangrijke voorspeller van onderwijskwaliteit

Een professionele cultuur leidt tot professionele ontwikkeling. En juist deze professionele ontwikkeling blijkt belangrijk te zijn voor de onderwijskwaliteit. Professionele ontwikkeling leidt tot beter onderwijs aan leerlingen (Verbiest, 2002). Hoe is het gesteld met de mate van professionaliteit in uw onderwijsorganisatie? Is de koers voor iedereen helder? En worden de ambities van de school gezamenlijk nagestreefd en gerealiseerd? Onderwijsadviseur Simone Kessels deelt haar inzichten op het gebied van een professionele schoolcultuur.

In dialoog met data in het onderwijs

Op 11 november 2022 spreekt Prof. Dr. Kim Schildkamp haar inaugurele rede uit aan de Universiteit Twente, getiteld ‘In dialoog met data in het onderwijs’. Prof. Dr. Schildkamp schijnt hiermee nieuw licht op datagebruik in het onderwijs. Prof. Dr. Schildkamp is hoogleraar bij de faculteit Behavioural, Management, and Social Sciences van de Universiteit Twente en als professional leader betrokken bij Expertis Onderwijsadviseurs.

‘Iedereen in onze school een leesexpert’

‘Wij willen graag op school allemaal leesexpert worden. Kun jij ons daarbij helpen, Marita?’ Deze vraag werd mij ruim een jaar geleden gesteld. De school gaf zelf aan: ‘We willen hier graag twee jaar voor uittrekken. Scholing, lesbezoeken, een kartrekkersgroep: we willen het graag groots aanpakken, want expert word je niet zomaar’. Leesexpert Marita Eskes deelt in dit blog haar ervaring: wat is nu, ook vanuit de wetenschap gezien, dé succesfactor in het realiseren van deze mooie ambitie in de school?

Onderwijsverbetering duurzaam maken: dit is ervoor nodig

Het komt geregeld voor dat scholen enthousiast een nieuwe interventie invoeren, maar na verloop van tijd er niet meer naar omkijken. Hoe voorkom je dit? Hoe zorg je ervoor dat onderwijsverbetering beklijft? Anne Tappel doet er onderzoek naar en bevroeg scholen die ooit gestart zijn met de Datateam®methode. “Denk na over borging van de nieuwe aanpak – zowel voor, tijdens als na de invoering – en stick to the plan”, is haar advies aan schoolleiders.

Close Reading als uitkomst voor dieper tekstbegrip in het voortgezet onderwijs

De zorgen rondom de leesvaardigheid van jongeren zijn groot. De reeds in het primair onderwijs beproefde aanpak van Close Reading biedt ook in het voortgezet onderwijs uitkomst. Onlangs verscheen het boek ‘Close Reading: werken aan dieper tekstbegrip in het voortgezet onderwijs’. Dit artikel gaat dieper in op de leesproblematiek en de aanpak van Close Reading. Het artikel sluit af met een handig praktijkvoorbeeld.

Geen exclusief, wel passend onderwijs

Hoe basisschool De Rots van verschillende aanpakken één onderbouwvisie maakte. 

In de vroege kinderjaren leg je als leerling het fundament voor je verdere ontwikkeling en schoolloopbaan. Onderwijs aan het jonge kind is een specialisme en vraagt daarom een specifieke vertaling van de algemene schoolvisie. Een gesprek met onderbouwcoördinator Chantal Hazebroek.

50 minuten les? Dat is 48 ½ minuut leren.

‘Staat jullie telefoon uit?’, vraagt Gert Verbruggen, docent Engels en vertaler van het boek Regie in de klas, als we de lerarenkamer verlaten. Michel Freriks en Wouter Siebers zijn op bezoek bij het Alfrinkcollege in Deurne, de school die faam maakt met een duidelijke en sterke gedragsaanpak. Uit 50 minuten les weet de school 48,5 minuut effectieve leertijd te halen. Een inkijkje in deze krachtige aanpak van onderwijs.

Werken aan kansengelijkheid binnen het voortgezet onderwijs. Wat vraagt dit van de docent?

Gelijke kansen in het onderwijs is de laatste jaren een veelvuldig besproken onderwerp. Maar de stap naar wat dit concreet betekent voor de docent voor de klas, wordt vaak overgeslagen. Wat kun je als docent doen om gelijke kansen te bieden? In dit artikel bespreekt Manon Biemans, onderwijsadviseur bij Expertis, vanuit invloedrijke wetenschappelijke publicaties drie onderwerpen waarvan bekend is dat ze invloed hebben op gelijke kansen.

Van nieuwe trends naar gefundeerde interventies

Nederland is kampioen onderwijsvernieuwing. Volgens de Staat van het Onderwijs 2019 is het aantal vernieuwingen in het onderwijs de afgelopen twintig jaar enorm toegenomen. Deze vernieuwingen dragen echter niet per definitie bij aan beter onderwijs. Hoe keren we het tij naar bewezen effectieve interventies? En wat zijn essentiële ingrediënten voor om vanuit deze effectieve interventies een succesvol verandertraject te realiseren? Een blog door Tony van Dalen, directeur en senior onderwijsadviseur bij Expertis.

Handelingswijzer voor schoolleiders

Scholen worstelen om de kwaliteit van het onderwijs en de onderwijsresultaten op niveau te houden. Als schoolleider bent u een (groot) deel van uw tijd bezig om ervoor te zorgen dat alles zo goed en kwaad als dat kan, doorgang vindt in de school. En ondertussen neemt u het voortouw bij het werken aan schoolverbetering. Maar waar te beginnen? Welke zaken verdienen prioriteit? Download hier de handelingswijzer met zeven gouden tips voor effectieve schoolverbetering.

Geslaagde conferentie ‘leesonderwijs als stevige basis’!

Op vrijdag 20 mei 2022 vond de conferentie ‘Leesonderwijs als stevige basis’ plaats. We kijken terug op een zeer geslaagde conferentie waarbij we elkaar eindelijk weer ‘live’ konden ontmoeten. Een kleine terugblik op deze mooie dag.

Van lerende leerling naar lerende school

Als leraar wil je dat de lessen die je geeft (vak)didactisch en pedagogisch goed in elkaar zitten, zodat de leerlingen in jouw klas zich optimaal ontwikkelen. Maar wat is dan precies een goede les?
Bassischool Het Baken zette de ontwerpcyclus van Lesson Study in om gezamenlijk leerlinggericht onderwijs te ontwerpen.

Afstemmen van instructie

Een van de moeilijkste aspecten van ons vak is het omgaan met verschillen. Sommige leerlingen pikken de leerstof moeiteloos op, terwijl andere er beduidend meer inspanning voor moeten leveren.
Marcel Schmeier, EDI-expert, legt uit wat deze onderlinge verschillen van jou als leraar vraagt en hoe je jouw lessen afstemt op wat leerlingen nodig hebben.

Inzet onderwijsassistenten: een gouden greep?

Een blik op de wetenschap: de inzet van onderwijsassistenten kan effectiever. Onderzoek laat zien dat de inzet van onderwijsassistenten regelmatig resulteert in slechtere leerresultaten. Hoe zorg je voor een onderbouwde én effectieve inzet van onderwijsassistenten? Michel Freriks, onderwijsadviseur bij Expertis, legt uit hoe de inzet van onderwijsassistenten wél een gouden greep kan vormen in het verbeteren van het onderwijs.

Expertis en researchED Nederland lanceren het programma ‘Regie in de school’

Ondanks dat een goed pedagogisch klimaat de belangrijkste voorwaarde voor leren is, blijkt uit onderzoek dat Nederlandse scholen zeer laat scoren op dit vlak. Daarom lanceert Expertis Onderwijsadviseurs samen met researchED Nederland het veelbelovende programma ‘Regie in de school’. Het populaire onderwijsboek ‘Regie in de klas’ door Tom Bennett – voormalig docent, gedragsdeskundige en oprichter van researchED – ligt hieraan ten grondslag.

Elke leerling een actieve lezer

Hoe kun je als leraar dieper tekstbegrip stimuleren? Een kwart van de 15-jarigen heeft problemen met basaal leesbegrip. Prof. dr. Paul van den Broek is mede-onderzoeker van het rapport ‘Sturen op begrip: Effectief Leesonderwijs in Nederland’. Wat betekenen de uitkomsten van dit recent verschenen rapport nu concreet voor de leraar die voor de klas staat? Deel 1 van 3 uit de interviewreeks.

‘Start al op jonge leeftijd met begrijpend luisteren’

Lezen om te leren én leren om te lezen. De rol van dieper (tekst)begrip in groep 1 t/m 3. Prof. dr. Paul van den Broek is mede-onderzoeker van het rapport ‘Sturen op begrip: Effectief Leesonderwijs in Nederland’. Wat betekenen de uitkomsten van dit recent verschenen rapport nu concreet voor de leraar die voor de klas staat? Een verdieping op het eerder verschenen interview met Van den Broek over hoe je als leraar dieper tekstbegrip kunt stimuleren in groep 1 tot en met 3.

Hoe kun je als docent in het voortgezet onderwijs het verdiepend tekstbegrip stimuleren?

Handelingstips voor vakdocenten en docenten Nederlands. Lezen met begrip is een opstapje voor allerlei zaken, waaronder ‘leren’. 25% van de 15-jarige leerlingen heeft kans om laaggeletterd te worden. Deze leerlingen hebben vooral moeite met dieper tekstbegrip. Prof. dr. Paul van den Broek behandelt in dit artikel het voortgezet onderwijs: ‘Hoe kun je als docent in het voortgezet onderwijs, of dit nu Nederlands of een zaakvak is, het dieper tekstbegrip optimaal stimuleren?’

Vernieuwde handelingswijzer: onderwijs op afstand

Het jaar 2022 is nog maar net ingeluid en lijkt nu al een intensief onderwijsjaar te worden. Met de huidige quarantainemaatregelen staan scholen voor de uitdaging groepen met regelmaat onderwijs op afstand te geven. In deze handelingswijzer doen we enkele krachtige suggesties om het onderwijs zo goed mogelijk voortgang te laten vinden.

Hoe krijg je leesplezier terug in de klas?

Ruim veertig jaar lang is Dr. Kees Vernooy al bezig met de vraag hoe je het taal- en leesonderwijs beter maakt. Verbonden als wetenschappelijk adviseur aan Expertis Onderwijsadviseurs is hij een toonaangevende deskundige op dit gebied. Welke suggesties heeft hij om het leesplezier op school weer terug te brengen bij kinderen?

Kijktip: webinar effectief datagebruik

Benieuwd hoe data ingezet kan worden om onderwijs te verbeteren? In dit webinar van Didactief Online geeft Expertis professional leader prof. dr. Kim Schildkamp (Universiteit Twente) concrete tips voor PO en VO!

Expertis neemt Datateam Partners BV over

Met ingang van 9 december neemt Expertis Onderwijsadviseurs Datateam Partners BV over. De overname betekent een nieuwe stap in het duurzaam verbeteren van onderwijs en het creëren van gelijke kansen voor iedere leerling door middel van de kracht van data. Lees hier meer over de overname en de datateam® methode. 

Hoe borg je een optimale inzet van NPO-middelen?

Er is extra geld beschikbaar vanuit het Nationaal Onderwijs Programma om leervertragingen als gevolg van de coronapandemie in te lopen. Maar hoe zorg je dat je dit geld slim inzet op een school? Dr. Kees Vernooy geeft helpende tips. ‘Inhalen leervertraging is meer dan recept uit een kookboek’, aldus Vernooy.

Wat is de sleutel tot effectief onderwijs?

Wat is de sleutel tot effectief onderwijs? Die sleutel is dichterbij dan je denkt, zegt Dr. Kees Vernooy, verbonden als wetenschappelijk adviseur aan Expertis. Een gesprek over vijf onmisbare elementen die iedere school zou moeten kennen. Lees hier het interview.

Close Reading – Inkijkje in de praktijk

Hoe ziet Close Reading er in de praktijk uit? Graag laten we leerkrachten aan het woord om ervaringen te delen en anderen te inspireren. Elise Dekker is leerkracht van groep 6 van de J.C. van der Walschool in Maarssen. Zij laat zien hoe zij Close Reading toepast in haar les. “Wat ik zo geweldig vind aan Close Reading is dat je perfect kunt aansluiten op wat er in je groep speelt.”

Webinarserie ‘Het lerende kind’

Dé experts op het gebied van leren delen hun inzichten. Hoe ga je om met verschillen in de les? Wat is goed begrijpend leesonderwijs? Hoe bouw je aan een stevige basis voor het jonge kind? En wat helpt je op weg naar goed klassenmanagement? De enthousiaste adviseurs van Expertis delen hun inzichten over deze – en veel andere – vragen in een reeks (gratis!) webinars in samenwerking met Noordhoff. Een samenwerking waar we trots op zijn!

Hoge werkdruk blijft pijnpunt in onderwijs

Hoe ziet de arbeidsmarkt in het primair onderwijs er in 2021 uit? De Arbeidsmarktanalyse primair onderwijs 2021 biedt interessante inzichten. Uit het rapport blijkt onder andere dat vier op de tien medewerkers in het primair onderwijs zich aan het einde van de werkdag leeg voelt. Werkdruk is een hardnekkig probleem, ondanks alle inspanning om die aan te pakken.

Op basisschool de Prinseschool in Enschede wordt sinds drie jaar gewerkt met de aanpak Close Reading. Ze koppelen dit aan het thematisch onderwijs IPC (International Primary Curriculum). Leerkrachten Josje, Kirsten, Nathalie en Annemarijn staan in groep 5 en 6 en werken volgens de werkwijze van Close Reading. Zij vertellen over hun ervaring in de praktijk.