Hoe werkt leren eigenlijk?

2024 – Leerkrachtprofessionalisering en sturen op leskwaliteit worden steeds belangrijkere onderdelen van het takenpakket van de intern begeleider als kwaliteitscoördinator. Om samen met een leerkracht goed te kunnen reflecteren op onderwijs, is het belangrijk te begrijpen hoe leerlingen leren én wat dit vraagt van het lesgeven van de leerkracht. De cognitieve leerpsychologie helpt om te bepalen wanneer welke didactische interventies verstandig zijn en wanneer juist niet. >>

Inzet onderwijsassistenten: een gouden greep?

Inzet onderwijsassistenten kan effectiever

2024 – Onderzoek laat zien dat de inzet van onderwijsassistenten regelmatig resulteert in slechtere leerresultaten. Gelukkig leert de wetenschap ons ook hoe het beter kan. Hoe zorg je voor een onderbouwde én effectieve inzet van onderwijsassistenten? In dit artikel wordt door Michel Freriks en Frank Studulski uiteengezet hoe de inzet van onderwijsassistenten wél een gouden greep kan vormen in het verbeteren van het onderwijs. >>

Kwaliteitszorg nog niet altijd op orde

Leren van andere organisaties

2023 – De onderwijsinspectie beoordeelt de kwaliteitszorg van besturen nog geregeld met een onvoldoende. Wat kunnen we leren van onderwijsorganisaties die de kwaliteitszorg wél goed op orde hebben? Hoe evalueer en versterk je de kwaliteitszorg binnen je schoolorganisatie? Michel Freriks van Expertis Onderwijsadviseurs geeft antwoord op deze vragen in dit artikel in het magazine BSM. >>

De vijf dimensies van een professionele leergemeenschap

Hoe ervaart een schoolleider de ontwikkeling naar een PLG?

2021 – Het idee van de school als professionele leergemeenschap (PLG) is al jaren populair bij schoolleiders en -bestuurders. Een PLG wordt gezien als een groep onderwijzers die regelmatig samenkomt, expertise uitwisselt en zich gezamenlijk op onderzoek- matige wijze inzet voor verbetering van de onderwijskwaliteit en leerresultaten van de leerlingen (DuFour et al., 2016). Wat hier in de praktijk van terechtkomt, varieert sterk per school. Waar moeten schoolleiders op basis van zowel wetenschappelijke inzichten als ervaringskennis bij een duurzame ontwikkeling tot PLG allemaal aan denken?Mette Spruit, schoolleider van IKC de Klimboom in Arnhem, leidde een succesvolle transformatie tot PLG en geeft concrete voorbeelden uit de praktijk. >>

Zeven gouden tips voor effectieve schoolverbetering

Handelingswijzer voor schoolleiders

2022 – De gevolgen van de coronacrisis en het lerarentekort trekken een wissel op het onderwijs. Begrijpelijk dat scholen worstelen om de kwaliteit van het onderwijs en de onderwijsresultaten op niveau te houden. Als schoolleider bent u een (groot) deel van uw tijd bezig om ervoor te zorgen dat alles zo goed en kwaad als dat kan, doorgang vindt in de school. En ondertussen neemt u het voortouw bij het werken aan schoolverbetering. Maar waar te beginnen? Welke zaken verdienen prioriteit? >>

BLOG

De selectie van kinderen vindt al veel eerder plaats dan bij het eindadvies in groep 8    

2021- Dankzij de televisieserie ‘Klassen’ is er nu veel aandacht voor kansengelijkheid in het onderwijs. EDI-expert Marcel Schmeier vindt dat een goede zaak, want kinderen verdienen het om te worden beoordeeld op hun leervermogen in plaats van op het financieel vermogen van hun ouders. >>

De weg naar onderwijskwaliteit

Wat zijn de belangrijkste succesfactoren?

2020 – Op scholen worden regelmatig successen geboekt die, helaas, soms wat onderbelicht blijven. Dit artikel gaat juist in op successen die scholen hebben behaald in het kader van het verbeteren van de onderwijskwaliteit. Simone Kessels, senior adviseur bij Expertis Onderwijsadviseurs, heeft een aantal diepte-interviews gevoerd met directeuren en bestuurders om deze succesfactoren in kaart te brengen. >> 

Voorkom uitval startende leraren

2020 – Helaas verlaten nog te veel startende leraren het onderwijs. Dat is onacceptabel, zeker nu er sprake is van een lerarentekort. Voortijdige uitval kan voorkomen worden door de begeleiding van startende leraren op orde te brengen. In dit artikel beschrijft Simone Kessels, senior adviseur bij Expertis onderwijsadviseurs, op welke manieren besturen en scholen de kwaliteit van de begeleiding van startende leraren kunnen versterken. >>

Sturen op  kwaliteit

2019 – Van schoolleiders wordt verwacht dat zij voortdurend aan hun professionele ontwikkeling werken. Uit onderzoek blijkt ook dat professionalisering van schoolleiders een positieve invloed heeft op de schoolorganisatie. In dit artikel, geschreven door Marjanne Bouma, blikken twee schoolleiders terug op een leergang ‘Sturen op kwaliteit’ die zij hebben gevolgd. >>

Datagebruik leidt tot meer doordacht instructiegedrag

2018 – Scholen maken in toenemende mate gebruik van data, bijvoorbeeld uit het leerlingvolgsysteem, om het onderwijs te verbeteren. En dat is niet verwonderlijk want er zijn belangrijke aanwijzingen dat het onderwijs hierdoor daadwerkelijk verbetert. Toch leidt datagebruik niet automatisch tot een kwaliteitsverbetering van het onderwijs en ook gaan leraren er niet zomaar beter door lesgeven. Soms signaleren we een probleem en hebben we direct onze mening klaar en bedenken we snel een oplossing, Maar we verzuimen dan om eerst de echte oorzaken van het probleem te onderzoeken. Hoe zorg je er als schoolleider voor dat leraren hun gegevens zodanig gebruiken dat ze ook daadwerkelijk beter les gaan geven? In 2018 promoveerde Gert Gelderblom aan de Universiteit Twente op datagebruik in relatie tot instructieverbetering. Chris Zwart interviewde Gert naar aanleiding van zijn promotie. >>

Toezicht naar eigen inzicht

Het nut van audits

2018 – Veel besturen kiezen ervoor om te werken met interne auditteams. In overleg met de scholen stellen zij een eigen toezichtkader op, veelal gebaseerd op het toezichtkader van de Onderwijsinspectie aangevuld met eigen schoolspecifieke indicatoren. Het is niet verstandig om een auditteam zonder goede voorbereiding aan het werk te zetten. Zo is het zaak dat de leden van een auditteam eenzelfde taal spreken. Voormalig onderwijsinspecteur Jaap de Jonge is tegenwoordig werkzaam bij Expertis onderwijsadviseurs. Hij traint directeuren en intern begeleiders zodat zij zelf aan de slag kunnen als auditor. Op basis van zijn ervaringen bij besturen beschrijft De Jonge een aantal belangrijke aandachtspunten rond het werken met auditteams. >>

Goed onderwijs geeft alle kinderen een kans

2017 – Kinderen van laagopgeleide ouders krijgen van thuis minder mee en hebben daardoor minder kansen dan kinderen van goede komaf. Hoe de samenleving er over twintig jaar uit zal zien, weten we niet. Wel weten we dat de basisvaardigheden lezen en rekenen ook dan cruciaal zullen zijn. Daarom hebben juist leerlingen van laagopgeleide ouders leraren nodig die er alles aan doen om hun de basisvaardigheden te leren. Marita Eskes, leesexpert, laat zien dat een goede basisschool daar veel aan doet. >>

De schoolleiding doet ertoe

2016 – Vanaf 2000 ontstaat in het schoolverbeteringsonderzoek toenemende aandacht voor de rol van de schoolleiding. Ook verschijnt onderwijsonderzoek dat de vraag ‘Wat maakt een schoolleiding effectief?’ probeert te beantwoorden. Uit alles blijkt: schoolleiders kunnen zowel een positieve, een marginale of negatieve invloed op de leerlingresultaten hebben. Aan de hand van inzichten uit internationaal wetenschappelijk onderzoek bespreekt dr. Kees Vernooy in dit artikel leiderschapskenmerken die gepaard gaan met goede leerlingresultaten. >>

Lerende leraren

2015/2016 – De kwaliteit van het onderwijs wordt vooral bepaald door de kwaliteit van de leraren. Wie de onderwijskwaliteit wil versterken, zou daarom vooral moeten inzetten op het professionaliseren van leraren. In deze artikelenserie, geschreven door Expertis-directeur Gert Gelderblom, gaat het over de vraag wat ertoe doet bij het leren van leraren. Wat maakt dat leraren leren zodat leerlingen beter gaan leren? En wat is daarbij de rol en invloed van de schoolleider? >>

Wat vraagt een professionele leergemeenschap van een school?

2015 – Een professionele leergemeenschap kan het verschil maken tussen scholen op het gebied van lesgeven en leren. Elk schoolteam dat onderwijsverbetering serieus neemt, zou een professionele leergemeenschap moeten vormen. Dr Kees Vernooy bespreekt in dit artikel tal van vragen met betrekking tot leergemeenschappen. >>

Het gebruik van data als basis voor effectieve onderwijsverbetering

2014 – Internationaal onderzoek toont steeds duidelijker dat sterke scholen in elk geval één opvallende overeenkomst hebben: de schoolleiding en de leraren maken op een goede manier gebruik van data. Toch leidt het gebruik van data niet zonder meer tot goed onderwijs en mooie leerlingresultaten. In dit artikel beantwoorden Gert Gelderblom en Kees Vernooy de vraag hoe je als school en als schoolleiding op een effectieve manier data kunt benutten om tot beter onderwijs, beter leren en structureel goede resultaten te komen. >>

Haal het beste uit de leerkracht

2013 – Uit onderzoek blijkt dat scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie soms heel verschillende resultaten met hun leerlingen halen. Deze verschillen worden vooral verklaard door de leraren die op deze scholen werken. De Onderwijsinspectie (2012) constateert dat op zwakke en zeer zwakke basisscholen meer leraren werken die de basisvaardigheden van het lesgeven onvoldoende beheersen. Marcel Schmeier, EDI-expert, beschrijft in dit artikel wat goede leraren kenmerkt. Zoals het de fundamentele verantwoordelijkheid van leerkrachten is dat alle leerlingen de basisvaardigheden beheersen, is het de fundamentele verantwoordelijkheid van de schoolleider dat alle leerkrachten de basisvaardigheden van goed leraarschap beheersen, zo stelt Schmeier. Onderwijskundig leiderschap onderkent verschillen tussen leerkrachten, maar tegelijk zorgen goede schoolleiders ervoor dat alle teamleden tenminste het basisniveau van het leraarschap behalen. >>

Waarom zijn opbrengstgerichte scholen succesvol?

2010 – De Inspectie van het Onderwijs legt er telkens weer de vinger bij: scholen verschillen sterk van elkaar in hun opbrengsten. En deze verschillen zijn lang niet altijd te verklaren vanuit leerlingfactoren, maar veel vaker vanuit school- en leerkrachtfactoren. Met andere woorden: het maakt voor een leerling veel uit op welke school hij zit. Gert Gelderblom zocht uit wat scholen met hoge opbrengsten kenmerkt zodat andere scholen van hen kunnen leren. In dit af en toe confronterende artikel bespreekt hij de opvallendste kenmerken. >>