Geschiedenisthema
Close Reading lessenserie – Oktober is de maand van de geschiedenis en daarom delen we in deze editie rijke geschiedenisboeken voor de groepen 1 tot en met 8. De boeken die we tippen, zijn zowel informatief als verhalend en zijn een goede aanvulling op de geschiedenislessen.
Het lezen van teksten binnen het geschiedenisthema draagt bij aan de uitbreiding van kennis over een periode. Ook biedt het je de mogelijkheid om gebeurtenissen samen met leerlingen vanuit verschillende perspectieven te bekijken. Het ondersteunt ook de woordenschatontwikkeling en draagt bij aan het historisch besef van leerlingen.
Boek van de maand
Close Reading is een wetenschappelijk onderbouwde aanpak, die leerlingen helpt om de (diepere) betekenis van een tekst daadwerkelijk te doorgronden. In deze rubriek 'Boek van de maand' vind je elke maand tips voor boeken, verhalen of gedichten die zich heel goed lenen voor Close Reading. Vaak krijg je er ook compleet uitgewerkte lessenseries bij. Laat je inspireren!
Geschiedenis in de onderbouw
De informatieve boeken in de serie Willewete (uitgeverij Clavis) zijn in menig kleutergroep terug te vinden. Wist je dat deze serie ook boeken bevat over de Grieken, Romeinen, bijzondere bouwsels, dinosaurussen, ridders, indianen, grote uitvindingen, Vikingen en piraten? Deze boeken lenen zich goed voor kennisoverdracht. En: kunnen leerlingen het leven uit die tijd vergelijken met hun eigen leven?
Van klein tot groots
De serie Van klein tot groots vertelt levensverhalen van belangrijke vrouwen in de wereldgeschiedenis (en in de laatste delen vind je ook de levensverhalen van mannen). Lees bijvoorbeeld over Rosa Parks, Anne Frank, Frida Kahlo, Aretha Franklin en vele anderen!
Andere geschiedenisboeken die ingezet kunnen worden, zijn:
- De archeoloog, Liesbet Slegers
- De droom van Albert, Arend van Dam
- Wat een geschiedenis! Mack
- De vuurdraak, Anneriek van Heugten
Maar denk ook aan:
- Joris puzzelt een dino, Harmen van Straaten
- De steen en de tijd, Rian Visser
- Aaron Terhaar tekenaar, Andrea Beaty
- Armstrong, Torben Kuhlman
- Het dikke dinoboek, Marianne Busser en Ron Schroder
- Het ongelooflijke, maar waargebeurde verhaal over dino’s, Guido van Genechten
Geschiedenis in de middenbouw
In Over vroeger en nu staan spannende verhalen over de vijftig belangrijkste gebeurtenissen uit de vaderlandse geschiedenis. Dit is een boek dat je heel goed bij elk geschiedenisthema erbij kunt pakken. Je beleeft samen met Michiel de Ruyter de Slag bij Kijkduin, leest hoe Eise Eisinga zijn planetarium bouwde en maakt de allereerste televisie-uitzending mee. Kinderen van Nederland van Jan Paul Schutten heeft een vergelijkbare opzet. Ook in dit boek wordt de geschiedenis van Nederland verteld aan de hand van het leven van kinderen van toen.
Andere geschiedenisboeken of teksten die ingezet kunnen worden, zijn:
- Het grote bouwwerk, Rian Visser
- Lang geleden …, Arend van Dam en Alex de Wolf
- Kinderen met een ster, Martine Letterie
- Een dief in het badhuis, Floortje Zwigtman
Het boek Kinderen met een ster was Boek van de maand in april 2023!
Maar denk ook aan:
- In een land hier ver vandaan, Arend van Dam
- De zee kwam door de brievenbus, Selma Noort
- Waarom de maan verdwijnt, Martine Letterie (ook Boek van de maand in april 2023)
- Lepelsnijder, Marjolein Hof
- De kaarten van madame Petrova, Marjolein Hof
- Prutje, Pieter Koolwijk
- De oma van mijn oma van mijn oma, Marc ter Horst.
Geschiedenis in de bovenbouw
Vriendschap was belangrijk voor Anne Frank. In het boek Vergeet mij niet vertelt Janny van der Molen hoe het de twaalf vrienden van Anne Frank ten tijde van de oorlog is vergaan. In dit filmpje vertelt ze er vast iets meer over: Janny van der Molen vertelt over Vergeet mij niet.
Het boek maakt een verpletterende indruk!
De brieven van Mia is een prachtig boek van Astrid Sy over de Tweede Wereldoorlog, dat is geschreven vanuit het heden. Via brieven, verhalen van meneer Cohen en het onderzoek van het elfjarige, Syrische meisje Laila lees je welke verschrikkingen er plaatsvonden in de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal is daarnaast ook ontroerend. Het verbindt de gebeurtenissen van toen aan die van nu. Laila moet regelmatig aan de oorlog in Syrië denken als ze leest over de verhalen van Mia. Het maakt duidelijk dat oorlog van alle tijden is en dat heel veel onschuldige mensen verschrikkelijke dingen meemaken. Het boek kan ook gelezen worden in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Je kunt een fragment inzien op rijketeksten.org!
Yuval Noah Harari heeft een tweede boek voor kinderen geschreven over de geschiedenis van de mensheid: Waarom de wereld niet eerlijk is. Hij beschrijft hoe het komt dat de een arm is en de ander rijk. Hij legt uit dat tot tienduizend jaar geleden alle mensen min of meer gelijk waren en ook hoe dit veranderde: door de landbouw werden sommige mensen niet alleen de baas over planten en dieren, maar ook over andere mensen.
Andere geschiedenisboeken of teksten die ingezet kunnen worden, zijn:
- Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen, Joukje Akveld
- Onder de golven, Linda Dielemans en Djenné Fila (bekijk een fragment op rijketeksten.org!)
- Atta, Jolien Janzing
- Brons, Linda Dielemans en Sanne te Loo
- Hoe fel de zon ook scheen, Arend van Dam
Maar denk ook aan:
- De zijderoutes, Peter Frankopan
- Naar het noorden, Koos Meinderts
- Sabel, Suzanne Wouda
- Hoe wij het machtigste dier op aarde werden, Yuval Noah Harari (dit was het Boek van de maand in maart 2023)
- De strijd om Troje, Simone Kramer
- Oorlog in inkt, Annemarie van den Brink
- De tunnel, Anna Woltz
- Wolvenhart, Suzanne Wouda
- Scherven in de nacht, Martine Letterie
- Schaduw van de leeuw, Linda Dielemans
- Het Pungelhuis, Annet Huizing (bekijk een fragment op rijketeksten.org)
- Buitengewone ontdekkingsreizigers – van Columbus tot Armstrong, Paul de Moor (bekijk een fragment op rijketeksten.org)
- Zwarte sneeuw, Simone van der Vlugt. Ook geschikt voor het voortgezet onderwijs!
- De reis van Syntax Bosselman, Arend van Dam
Heb jij ook boekentips die perfect passen bij de maand van de geschiedenis? Deel ze op Twitter en tag ons: @Expertisadvies. Dankjewel!
Meer informatie
Enthousiast geworden en wil je meer weten over Close Reading? Neem dan contact op met Marieke van Logchem of Liz Bunte. Of neem een kijkje op de themapagina over Close Reading.
Meer uitgewerkte praktijkvoorbeelden zijn te vinden in de boeken Close Reading in de praktijk, verkrijgbaar via uitgeverij Pica.
Benieuwd naar onze boeken van de maand?
Er zijn zoveel mooie boeken en teksten bij allerlei thema’s die gebruikt kunnen worden voor Close Reading. Om je te tippen voor een nieuw verschenen boek of om een oude bekende nog eens in de spotlight te zetten, kiezen we iedere maand op onze site: het boek van de maand. Hier zie je welke boeken deze titel allemaal hebben gekregen!