Cognitief sterke leerlingen

Leraren willen goed onderwijs voor ál hun leerlingen, ook de cognitief sterke. Maar het is soms een uitdaging om goed in te spelen op hun onderwijsbehoeften. Wat hebben cognitief sterke leerlingen nodig om zich verder te ontwikkelen? Hoe speel je daar goed op in? En wat spreek je schoolbreed hierover af?

Cognitief sterke leerlingen zijn leerlingen met kenmerken van begaafdheid, zoals een snel denkvermogen en complex kunnen denken (Bakx, Van Gerven & Weterings-Helmons, 2021). Net als leerlingen die extra tijd nodig hebben om zich de lesstof eigen te maken, hebben ook cognitief sterke leerlingen begeleiding nodig om nieuwe kennis op te doen en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen.

Onder andere deze factoren zijn daarbij van belang:

• Leraren hebben kennis nodig over wat cognitief sterke leerlingen nodig hebben om zich verder te ontwikkelen.
• Leraren dienen een goed beeld te hebben van iedere individuele cognitief sterke leerling.
• Het onderwijsaanbod moet passend én realistisch zijn, dat wil zeggen: het aanbod sluit aan bij de leerling(en) en is daadwerkelijk uitvoerbaar in de klas.
• Binnen de kwaliteitszorg van de school is er aandacht voor cognitief sterke leerlingen en ondersteunt de leraar voor mogelijkheden in de klas.

Hoogbegaafdheid

Wanneer men spreekt over cognitief sterke leerlingen, komt regelmatig de term ‘hoogbegaafdheid’ voorbij. In plaats van over hoogbegaafde leerlingen, spreken we liever over cognitief sterke leerlingen. Daarmee houden we een bredere range aan leerlingen in het vizier én zijn we terughoudend in het labelen van leerlingen. Hoogbegaafde leerlingen hebben uitzonderlijk hoge cognitieve capaciteiten (meestal met een IQ van 130 of hoger) en vertonen vaak diepgaand en creatief leren, en hebben vaak een enorme interesse in (bepaalde) onderwerpen. Cognitief sterke leerlingen presteren boven het bemiddelde, maar hun onderwijsbehoefte is meer gericht op efficiëntie en pragmatisme. In onze dienstverlening binnen ‘cognitief sterke leerlingen’ is er volop aandacht voor beide groepen.

Differentiëren: omgaan met verschillen

In een klas met leerlingen zijn verschillen tussen leerlingen merkbaar (kennisrotonde, 2019). Van verschillen in  tijd of ondersteuning die een leerling nodig heeft om de nieuwe kennis te begrijpen tot aan de leerling die meer uitdaging kan gebruiken. Lees hier meer over ons aanbod rondom differentiëren.

Aan de slag

Wil je weten wat de nieuwste inzichten zijn in differentiatie aan cognitief sterke leerlingen? Meer leren over differentiëren in de reguliere lessen? We gaan graag met je in overleg over hoe we de school of het schoolbestuur op maat kunnen ondersteunen; passend bij de eigen situatie van jullie leerlingen.

Meer informatie?

Voor meer informatie kun je contact opnemen met Sherrill Woldberg, Kyra Laarveld of Maaike Korte (primair onderwijs) of Jurgen Hartman (voortgezet onderwijs).