#Rekenfeitje 11 – door Julia Vrolijk
Rekenangst verminderen of voorkomen
Rekenangst is een belangrijk probleem en heeft een grote invloed op rekenprestaties (Ankone & Van der Beek, 2024; Dowker, Sarkar & Looi, 2016; Janssen, 2023). Een leraar is natuurlijk geen psycholoog en kan dus de angst niet zomaar wegnemen, maar desalniettemin zijn er verschillende dingen die een leraar kan doen om rekenangst te voorkomen of te verminderen.
Laat zien dat rekenen leuk is
Ten eerste is het belangrijk dat een leerling zoveel mogelijk positieve rolmodellen om zich heen heeft. Dus laat als leraar zien dat rekenen leuk is! Benader een som bijvoorbeeld als een interessante uitdagende puzzel in plaats van een bijna onmogelijke hersenkraker. Een zin als ‘We gaan eerst rekenen en dan iets leuks doen’ of ‘Let op, we gaan nu iets heel moeilijks doen!’ is dus niet handig. Ook is het belangrijk om te benadrukken dat iedereen kan leren rekenen, maar dat dat niet vanzelf gaat en dat je door veel te oefenen vooruitgang boekt.
Zorg dat de leerling zich gezien voelt
Daarnaast is het belangrijk dat een leerling met rekenangst zich gezien voelt. Ga met de leerling in gesprek en vraagt wat hij/zij nodig heeft. Het werkgeheugen van een leerling met rekenangst zit tijdens een rekenmoment vol met angstgedachten, waardoor er minder ruimte overblijft om te rekenen. Een leerling wil wel, maar kan het niet. Een opmerking als ‘Maar dit hebben we vorige week nog geoefend’ is dan ook niet helpend.
Stem het rekenaanbod af op het niveau van de leerling
Tot slot is het bij rekenangst extra belangrijk dat het rekenaanbod afgestemd is op het functioneringsniveau van de leerling. Als een leerling geen succeservaringen op doet, zal het angstniveau verhogen. Dit betekent niet dat je geen doelen kunt stellen met deze leerlingen. Zorg er hierbij wel voor dat deze doelen overzichtelijk zijn (kies bijvoorbeeld steeds 1 strategie waar je twee weken mee aan de slag gaat). Ook is het belangrijk om veel structuur aan te brengen in je instructiemomenten, veel te modelen en feedback te geven op inspanning en strategiegebruik.
Kortom, door geduldig en zorgvuldig in te spelen op de behoeften van deze leerlingen kun je als leraar rekenangst verminderen of voorkomen en leerlingen motiveren om rekenuitdagingen met vertrouwen aan te gaan.
Versterken van het rekenonderwijs
Meer lezen over het versterken van het rekenonderwijs bij jou op school, neem dan een kijkje op onze themapagina!
Rekenfeitjes
Het vakgebied rekenen-wiskunde is enorm groot. Voor leraren kan het dan ook een uitdaging zijn om een goede rekenles te geven. Welke didactiek pas je in welke leerlijn toe? Wat zegt wetenschappelijk onderzoek eigenlijk over leren rekenen in de verschillende domeinen? Met deze rekenfeitjes geven we jou als leraar – kort maar krachtig – wat extra bagage mee. Zodat je in jouw rekenles goed beslagen ten ijs komt.
Ondersteuning van Expertis
Heb je vragen over (de verbetering van) het rekenonderwijs? Neem gerust contact op met onderwijsadviseur Julia Vrolijk:
- via 06 – 82 08 36 48
- of via julia.vrolijk@expertis.nl
Meer lezen?
Meer lezen over hoe we samen met scholen werken aan passend rekenonderwijs voor alle leerlingen?

Bronnen:
-
Ankone, E. & Van der Beek, J. (2024). Webinar ‘Rekenangst’, 25 november 2024. Expertisecentrum Ponto en NVO.
-
Dowker, A., Sarkar, A., & Looi, C. Y. (2016). Mathematics anxiety: What have we learned in 60 years? Frontiers in Psychology, 7, artikel 508.
-
Janssen, B. (2023). Angst en falen houden elkaar in de greep bij rekenen en wiskunde. Volgens Bartjens, 42(4).