13 en 18 november | Hét taalcongres primair onderwijs van 2025
Congres ‘Geïntegreerd taalonderwijs’
Expertis Onderwijsadviseurs organiseert op 13 november in Zwolle en 18 november in Nieuwegein hét taalcongres van 2025 met als thema ‘Geïntegreerd taalonderwijs’. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat het slecht gesteld is met de taal- en leesvaardigheden van leerlingen in Nederland. Een derde van de jongeren loopt het risico om laaggeletterd te worden (PISA, 2022). Het is daarom van groot belang dat scholen zorgen voor een rijk en stevig taalaanbod. Welke kansen liggen hiervoor bij jou op school? Tijdens het congres krijg je praktische handvatten, gevoed vanuit de wetenschap. Laat je inspireren door boeiende keynotes en interessante workshops.
De taalvaardigheid van leerlingen ontwikkelt zich in samenhang. Kennis, vaardigheden en houdingen binnen de taaldomeinen beïnvloeden en versterken elkaar, en ontwikkelen zich ook binnen de andere leergebieden. Taal is immers overal! Hoe zorg je dan als school voor rijk, samenhangend en betekenisvol taalonderwijs waarin leerlingen hun taalvaardigheid kunnen vergroten? Met de definitieve conceptkerndoelen in het vizier kunnen we daar in het primair onderwijs immers niet omheen. Ervaar tijdens dit congres hoe je op jouw school betekenisvol, samenhangend taalonderwijs kunt bieden.
Keynote 1 | Haytske Zijlstra
Een samenhangend curriculum voor taal en lezen: “Da’s logisch”
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig. Ze willen ontdekken, leren en uitgedaagd worden. Hoe kunnen we als onderwijsprofessionals optimaal aansluiten bij deze intrinsieke motivatie en hoe leerlingen leren? Het antwoord ligt in geïntegreerd taal- en leesonderwijs: een aanpak die zorgt voor rijke en betekenisvolle leerervaringen. In plaats van versnipperde, geïsoleerde taal- en leesactiviteiten, biedt deze werkwijze een krachtige samenhang: sterke teksten en inhoud vormen de kern, en onderwerpen worden vakoverstijgend verkend. Door deze aanpak werken leerlingen niet alleen met taal, maar ook met de wereld om zich heen. Tijdens haar inspirerende keynote laat Haytske Zijlstra zien hoe deze benadering een terugkeer betekent naar rijker, diepgaander en betekenisvoller onderwijs.
Keynote 2 | Yra van Dijk
Omdat lezen loont: jeugdliteratuur met betekenis
Niets is heerlijker dan een goed verhaal om in te verdwijnen. Lekker veel jeugdliteratuur lezen is de beste manier om leesvaardiger te worden. En niet alleen dat: in de klas zijn verhalen ook aanleiding tot leren redeneren, onder andere over allerlei aspecten van burgerschap. Die samenhang tussen de domeinen leidt tot betekenisvol leesonderwijs. Aan de hand van een Close Reading van drie teksten laat Yra van Dijk zien hoe je die samenhang bereikt met jeugdliteratuur op alle leeftijden.
Over de sprekers
Dr. Haytske Zijlstra is docent en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Door haar ervaring als basisschoolleerkracht en haar betrokkenheid bij de Universitaire Pabo heeft ze zowel diepgaande praktijkkennis als academische expertise. Zij is een expert in het effectief aanpakken van onderwijsleerproblemen, met een specifieke focus op taal en lezen. Geïntegreerd taalonderwijs is in haar ogen geen hele ommekeer, maar logisch en betekenisvol. In haar lezing legt ze uit waarom deze werkwijze essentieel is en bespreekt ze belangrijke sleutelaspecten, zodat scholen concrete handvatten krijgen.
Prof. Dr. Yra van Dijk is modern letterkundige en onderzoeker aan de Faculteit Educatie van de Hogeschool Leiden. Ze begeleidt promovendi, onder andere in het onderzoeksproject LeesEvolutie (UU), en publiceert in boeken, tijdschriften en kranten over literatuur, literatuuronderwijs en ontlezing (Omdat lezen loont. Op naar effectief leesonderwijs, Pica, 2022). In 2025 publiceert ze met Marie-José Klaver Lezen voor waarden. Burgerschap in het schoolvak Nederlands. (Uitgeverij Boom).
Voor wie
Leraren van groep 1 t/m 8, taal/leescoördinatoren, intern begeleiders, kwaliteitscoördinatoren en schoolleiders in het primair onderwijs.
Data en locaties
Zwolle
Donderdag 13 november 2025
9:30 – 16:30 uur
Van der Valk hotel
Nieuwleusenerdijk 1, Zwolle
Nieuwegein
Dinsdag 18 november 2025
9:30 – 16:30 uur
NBC congrescentrum
Blokhoeve 1, Nieuwegein
Kosten
€ 289,- per deelnemer
Meer weten?
Voor meer informatie kun je contact opnemen met onderwijsadviseur Martine Keemers of Liz Bunte.
“Het leggen van verbindingen tussen het leergebied Nederlands en de andere leergebieden is een voorwaarde voor duurzame kennis- en taalontwikkeling.”
Workshops
Naast de twee lezingen kun je twee workshops volgen. Je kunt kiezen uit de volgende inspirerende workshops:
Noteer de data alvast in je agenda. De inschrijfmogelijkheid volgt binnenkort.
Starten met plannen van taal binnen wereldoriëntatie of thematisch onderwijs in groep 3 t/m 8
Je wilt als schoolteam graag je taalonderwijs verbinden aan wereldoriëntatie of thematisch werken. Maar hoe doe je dat? Deze workshop biedt praktische handvatten hoe je een themavoorbereiding aan kunt pakken, hoe je taaldoelen daarin wegzet en hoe je je taalmethode kunt benutten in verbinding met je zaakvakonderwijs.
Luisteren en lezen met diep begrip
Deze workshop gaat in op de didactiek achter verdiepend lezen, aan de hand van rijke teksten voor leerlingen in de onder-, midden- en bovenbouw. We duiken in de wereld van geïntegreerd taalonderwijs, met een focus op luisteren en lezen met diep begrip. Hoe kunnen leerlingen tot een dieper niveau van inzicht komen?
We bespreken ook het essentiële verschil tussen begrijpend luisteren/lezen en luisteren/lezen met diep begrip. Welke voorwaarden zijn nodig om dit niveau te bereiken? En welke rol speelt de leraar hierin? Aan de hand van concrete voorbeelden en praktische tips ontdek je hoe je diep begrip in de klas kunt stimuleren. We verkennen daarbij teksten en werkvormen die direct toepasbaar zijn in jouw onderwijspraktijk.
Schrijven om te leren
De wereld om ons heen wordt steeds groter en makkelijker bereikbaar, maar snappen leerlingen alles wat ze aangeboden krijgen? Het is moeilijk om in de hoofden van leerlingen te kijken en toch is dat mogelijk als leerlingen een tekst gaan schrijven, want dan moeten ze hun gedachten ordenen. Schrijven is een complex proces. Leerlingen moeten de lesstof verwerken, de hoofd- en bijzaken van elkaar scheiden en nieuwe lesstof aan bestaande kennis koppelen. De reflectie en het herorganiseren van kennis zorgen ervoor dat de kennis wordt uitgebreid. Op dat moment zijn de leerlingen dus aan het schrijven om te leren.
Tijdens deze workshop gaan we in op de theorie waarom schrijven helpt bij het vergroten van kennis. Je komt meer te weten over schrijfdidactiek en krijgt ook inspiratie voor het verbinden van schrijfopdrachten aan je thema’s binnen wereldoriëntatie.
In gesprek over een rijke tekst…hoe dan?!
Door rijke teksten in een betekenisvolle context aan te bieden, creëer je voor leerlingen meer kansen om (taal)kennis op te doen en vergroot je hun interesse in jeugdliteratuur. Maar met enkel luisteren, kijken of lezen komen leerlingen niet per se tot dieper tekstbegrip. Juist door over deze teksten te spreken en gesprekken te voeren, verdiep je het begrip en de kennis van leerlingen, en stimuleer je gelijktijdig de mondelinge taalvaardigheid.
Maar hoe voer je nu een taaldenkgesprek, hoe laat je leerlingen een verhaal navertellen en wanneer past het om over een tekst te debatteren? In deze workshop gaan we dieper in op het belang van spreken en gesprekken voeren bij rijke teksten en geven we je handvatten om dit toe te passen in de klas. Van prentenboek tot jeugdroman… er is geen tekst waar je niet over in gesprek kunt gaan.
Literaire gesprekken in een betekenisvolle context
Door het lezen van literaire teksten en het hierover in gesprek gaan met elkaar, doen leerlingen inzichten en kennis op over zichzelf, over anderen, over de wereld en verschillende culturen. Aiden Chambers zei al eens: ‘Praten over lezen is wezenlijk, omdat we pas weten wat we denken als we het onszelf horen zeggen.’ Bovendien vergroot je de leesvaardigheid door veel te lezen. Literaire teksten zijn heel goed in te zetten bij thema’s vanuit je zaakvakonderwijs of bij burgerschap. Maar hoe voer je dan zo’n literair gesprek? In deze workshop nemen we je mee in de theoretische, wetenschappelijke achtergronden en krijg je praktische tips aan de hand van een voorbeeld.
Rijke taalleeromgeving in de onderbouw (groep 1 t/m 3)
Door in de onderbouw al te werken vanuit rijke thema’s stimuleer je als school vanaf de vroege start de kennisontwikkeling bij leerlingen. Dit draagt bij aan tekstbegrip en hier kun je in de hogere groepen op verder bouwen. Maar wat zijn voorbeelden van rijke thema’s? Ook mondelinge taalvaardigheid en woordenschat dragen bij aan beter tekstbegrip. Hoe zorg je ervoor dat er binnen een rijk thema voldoende taalruimte aan leerlingen wordt geboden? Hoe bouw je aan een stevige mondelinge taalvaardigheid en woordenschat? Kortom, hoe pak je zo’n rijke taalleeromgeving aan? Doe inspiratie op in deze workshop.