Werken met de Datateam®methode: wat levert het op?

Werken met de Datateam®methode: wat levert het op?

Universiteit Twente doet onderzoek naar onderwijsverbetertraject in Kampen

Scholen van diverse schoolbesturen én de bibliotheek in Kampen werkten, onder begeleiding van Expertis Onderwijsadviseurs, met de Datateam®methode. Het doel: de basisvaardigheden verbeteren en slimmer gebruikmaken van data. Gedurende het traject deed de Universiteit Twente onderzoek naar het effect van de aanpak. Het blijkt onder andere dat de onderzoekende houding van leraren, intern begeleiders, leerlingen en schoolleiders groter is geworden.

Vorig schooljaar startte in Kampen een gemeentebreed onderwijsverbetertraject: Stichting Openbaar Onderwijs Kampen (OOK), IRIS (stichting voor christelijk onderwijs en opvang), het Almere College (school voor voortgezet onderwijs met een locatie in Kampen) én de Bibliotheek Kampen gingen aan de slag met de Datateam®methode. Dit is een wetenschappelijk onderbouwde aanpak die Expertis inzet om scholen te helpen relevante data te verzamelen en te analyseren. Vervolgens kunnen zij onderbouwde aanbevelingen doen voor duurzame onderwijsontwikkeling. Zogeheten datateams – waaraan onder andere schoolleiders, leraren, intern begeleiders en leerlingen kunnen deelnemen – werken gestructureerd, volgens een aantal vaste stappen, aan de structurele oplossing van een onderwijsprobleem.

Met de Datateam®methode verzamelen en analyseren scholen relevante data om onderbouwde aanbevelingen te kunnen doen voor duurzame onderwijsontwikkeling

Het effect van de Datateam®methode

Terwijl de datateams in Kampen bezig waren, deden Myrthe Lubbers MSc, dr. Cindy Poortman en prof. dr. Kim Schildkamp van de Universiteit Twente onderzoek naar het effect van de Datateam®methode. De onderzoekers keken daarbij niet alleen naar de invloed op de kwaliteit van het onderwijs en de rol van de leerlingen hierbij, maar ook naar de datageletterdheid en de onderzoeksvaardigheden van de datateamdeelnemers.

Conclusies uit het onderzoek

De onderzoekers trekken onder meer de volgende conclusies:

• De datageletterdheid van de datateamleden op de deelnemende scholen is significant toegenomen. Ook de onderzoekende houding is groter geworden. Tegelijk is er ruimte voor verbetering. Er is bijvoorbeeld behoefte aan specialistische begeleiding op het gebied van data-analyse. “Het zou nuttig zijn om op elke school ten minste één deskundige op dit gebied te hebben,” schrijven de onderzoekers.
• Het blijkt van meerwaarde om leerlingen te betrekken bij de aanpak. Op een van de scholen (het Almere College) gebeurde dit en de leerlingen waren enthousiast. Ze gaven onder meer aan dat ze hun onderzoekende houding hebben ontwikkeld, dat ze het onderwijs ‘achter de schermen’ beter begrijpen en dat ze meer zijn voorbereid op het hoger onderwijs. Ook de leraren uit het datateam zijn positief over de betrokkenheid van de leerlingen. Zij zeggen bijvoorbeeld dat leerlingen een uniek perspectief op het onderwijs kunnen geven en goed kunnen bijdragen aan het verzamelen van data.

Leerlingen geven een uniek perspectief op het onderwijs en kunnen goed bijdragen aan het verzamelen van data

Blijven investeren

Het is nog te vroeg om conclusies te trekken over het effect van de Datateam®methode op de verbetering van de basisvaardigheden, vinden de onderzoekers. Want onderwijsverbetering kost tijd, net als de professionalisering in datagebruik. Ze adviseren de scholen dan ook om door te gaan met de Datateam®methode, zodat verbeteringen in het volgende schooljaar zichtbaar kunnen worden: “Uit onderzoek blijkt dat deze investering in tijd uiteindelijk leidt tot beter onderwijs.”

Verder lezen

Wil je meer weten over de Datateam®methode? Enkele leestips:

• In het artikel ‘De Datateam®methode in Kampen’ vertellen diverse betrokkenen over hoe ze werken met deze aanpak hebben ervaren. “De Datateam®methode helpt om met iets goeds te komen. Juist omdat je op basis van data en wetenschappelijke literatuur aanbevelingen doet, kunnen collega’s niet anders zeggen dan: je hebt gelijk! Je krijgt je team op deze manier beter mee.”
• In het artikel ‘Hoe het Ichthus College de kracht van data inzette als sleutel tot beter onderwijs’ vertelt leraar en kwaliteitsmedewerker Matthijs Oosterhoff over zijn ervaringen met de Datateam®methode.
• Op onze webpagina ‘Datagebruik in het onderwijs’ vind je heldere informatie over het werken met de Datateam®methode en de dienstverlening van Expertis.
• In het artikel ‘Hoe datageletterd zijn jouw leraren?’ zoomt Expertis-directeur Gert Gelderblom in op datageletterdheid en de Datateam®methode.