Lezingen en masterclasses

‘De verschillen tussen leerlingen met en zonder rekenproblemen’

Door dr. Marije Huijsmans 

Rekenen is een van de belangrijkste vakken op de basisschool. Wanneer zich ernstige en hardnekkige problemen met het leren rekenen voordoen, wordt er al snel gedacht aan een rekenstoornis of dyscalculie. De vraag die in deze lezing echter centraal staat, is hoe verschillend leerlingen met een rekenstoornis (of dyscalculie) en leerlingen zonder rekenstoornis (dus met een reguliere ontwikkeling) nou eigenlijk echt zijn. Dus of het rekenprobleem nou wel of geen dyscalculie genoemd wordt, maakt dat wat uit voor de onderwijsbehoeften die deze leerlingen hebben?

Op 21 mei 2021 heeft Marije Huijsmans haar proefschrift naar dit onderwerp met succes verdedigd aan de Radboud Universiteit. Woensdag 6 oktober 2021 neemt zij u graag mee in de bevindingen van haar onderzoek. Zij zal laten zien dat hoewel leerlingen met dyscalculie natuurlijk verschillen van andere leerlingen wat betreft het niveau van rekenvaardigheid, dat niet betekent dat de cognitieve vaardigheden die deze kinderen nodig hebben om te leren rekenen óók verschillend zijn.

Wel is er bij leerlingen met een zwakke rekenvaardigheid een zekere mate van compensatie mogelijk. Als zij bepaalde cognitieve vaardigheden missen, kunnen zij met behulp van vaardigheden die wel aanwezig zijn tóch tot een bepaald niveau van rekenvaardigheid komen. Daarnaast zien we op de lange termijn dat vooral de basisrekenvaardigheid (dus het automatiseren en memoriseren van de basisbewerkingen) van belang is om goed te kunnen leren rekenen.

Sterke rekenaars laten excelleren? Stimuleer hun creativiteit

Door prof. dr. Evelyn Kroesbergen

Wat doe je met de leerlingen die goed in rekenen zijn, om hun rekenniveau nog verder omhoog te krijgen? Net zoals het bij de zwakste rekenaars vaak niet werkt om meer van hetzelfde aan te bieden, geldt dat ook voor sterke rekenaars. Om echt het verschil te maken, zouden we ze moeten uitdagen wat meer buiten de lijntjes te denken om echt het domein rekenen-wiskunde te ontdekken, om zo tot excellente prestaties te kunnen komen. In deze masterclass gaan we eerst in op de kenmerken van sterke rekenaars (vanuit wetenschappelijk onderzoek) en op hun onderwijsbehoeften. Vervolgens zullen we gaan kijken hoe je dan creativiteit kunt stimuleren juist binnen rekenen-wiskunde, traditioneel gezien toch niet het vak waar creativiteit een grote rol lijkt te spelen. Dit is bovendien een goede manier om sterke rekenaars verrijking te bieden binnen het domein rekenen/wiskunde. Aan de hand van een aantal voorbeeldtaken, zoals die ook met kinderen uit de bovenbouw van het basisonderwijs worden gedaan, zullen we gezamenlijk discussiëren over wat de algemene principes zijn om de creativiteit van sterke rekenaars te stimuleren.

prof. dr. Evelyn Kroesbergen is hoogleraar Orthopedagogiek aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Zij is expert op het gebied van leerproblemen en hoogbegaafdheid. Zij doet onderzoek naar de oorzaken van individuele verschillen in het leren, in het bijzonder in het leren rekenen. Creativiteit is een van de factoren die zij in verband brengt met het leren rekenen.

Signalering en ondersteuning van kinderen met rekenproblematieken/ dyscalculie in de klas

Door prof. dr. Annemie Desoete

Hoe kun je rekenproblematieken en dyscalculie in de lagere school herkennen? Helpt het om een jaartje over te doen (zittenblijven)? Zijn ‘redelijke aanpassingen’ (STICORDI) een goed idee of een vorm van gelegitimeerde verwaarlozing? Welke dingen helpen om kinderen te ondersteunen? Wat is het ‘opportunity propensity model’ en wat is de rol van autonome motivatie? Op deze en of andere vragen gaan we in op deze lezing.

Annemie Desoete is orthopedagoog en als hoogleraar verbonden aan de vakgroep experimenteel klinische en gezondheidspsychologie van de Universiteit Gent en aan de Arteveldehogeschool te Gent. Ze is promotor of copromotor van 15 succesvol verdedigde proefschriften en werkte mee aan een documentaire, een podcast en een boek over dyscalculie.

Verbeter je rekenonderwijs

Door Sarah Bergsen

De rekenresultaten van de leerlingen op Basisschool ’t Palet zijn, ondanks corona, in een half jaar tijd hard gestegen. Dat is niet het resultaat van een enkele interventie, daarvoor moeten verschillende interventies tegelijkertijd en in samenhang worden ingevoerd. In deze sessie neem ik u mee in het proces dat wij als team hebben doorlopen, op basis van welke overwegingen wij bepaalde keuzes hebben gemaakt en welke literatuur daaraan ten grondslag ligt.  

Sarah Bergsen is schoolleider bij basisschool ‘t Palet te Heeswijk-Dinther. Voorheen heeft zij gewerkt als docentenopleider en onderwijsadviseur.