Mentoraat nieuwe stijl: de leerling aan zet

De leerling aan zet: Het mentoraat cruciaal voor duurzame verbetering van onderwijsresultaten

Duurzame onderwijsverbetering en onderwijsontwikkeling vraagt om leerlingen, die gemotiveerd zijn om te leren en zich voortdurend te verbeteren. Het zijn immers de leerlingen die profijt moeten hebben van het onderwijs en die de onderwijsresultaten moeten realiseren.

Dat vraagt om een andere invulling van het mentoraat, dan tot nu toe gebruikelijk: de leerling nadrukkelijk aan zet. Dat kan door ook bij het mentoraat te werken volgens het lotusmodel. Het gaat daarbij zowel om de mentorgroep als om de individuele leerling.

Het lotusmodel geeft schematisch de hoofdcomponenten van het mentoraat nieuwe stijl als onderdeel van Continuous Improvement weer. Een korte toelichting:

• Net zoals de medewerkers formuleert de mentorgroep zijn eigen identiteitsbewijs met als kernvragen: “waar staan wij voor”, “waar gaan wij voor”, “waar spreken wij elkaar op aan” en “wat willen wij als groep over een jaar met elkaar bereikt hebben”.
• Dit identiteitsbewijs vormt de basis voor de groepsregels, de groepsmissie en de groepsdoelen.
• De mentorgroep vergelijkt periodiek de bereikte resultaten met de gestelde doelen, analyseert oorzaken en maakt concrete werkafspraken om de resultaten verder te verbeteren.
• De individuele leerling houdt (digitaal) een individueel portfolio bij. Daarin neemt hij o.a. zijn doelen, de te ondernemen acties en de bereikte resultaten op. Het gaat dan zowel om onderwijsresultaten, als ook om persoonsvorming en sociale doelen.
• Het portfolio vormt de basis voor het ouder gesprek. De leerling nodigt zelf zijn ouders uit en leidt het gesprek. Centraal in het gesprek staan de gestelde doelen, de gerealiseerde resultaten en de te ondernemen activiteiten om (nog) betere resultaten te bereiken. Deze worden in het portfolio vastgelegd.

In dit geheel speelt de mentor een coachende rol en hij zorgt er daarbij voor dat de leerling in de lead blijft, eigenaarschap behoudt. Ook dit geldt op het niveau van de individuele leerling als op het niveau van de mentorgroep.

Deze benadering van het mentoraat leert leerlingen op het niveau van de groep met elkaar samen te werken, met de groep en individueel doelen te stellen en zichzelf voortdurend te verbeteren, verantwoordelijkheid te nemen en verantwoording af te leggen, te communiceren, gesprekken te leiden, enz. Bovendien versterkt het de samenwerking tussen ouders, leerling en school. Zaken die volgens ‘Ons Onderwijs 2032’ allemaal van belang zijn.

De mentor neemt daarbij een centrale plaats in. Dat betekent scherp blijven en regelmatig stil staan bij die veranderende rol en het als mentor voortdurend jezelf blijven ontwikkelen. Bij de leerlingen gaat het dan om hun sociaal-emotionele ontwikkeling en hun resultaten, bij de ouders om optimale begeleidingscontacten, bij collega’s en het zorgteam gaat het vooral om het informeren over individuele leerlingen of de mentorgroep en zorgen voor een zorgvuldige ’overdracht’. Binnen dit doel staat het trainen van gespreksvaardigheden, het voeren van coachings- en begeleidingsgesprekken en het managen van het groepsproces, centraal.

Meer informatie

Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Marjanne Bouma of Brigitta Mathijssen